Lektion 13 – Auf der Berghütte
Kommunikation
Słonecznie, ale wietrznie
Dzięki znajomości zasad słowotwórstwa możesz szybko wzbogacić swój zasób terminów związanych z pogodą.
die Sonne | słońce | sonnig | słonecznie |
der Wind | wiatr | windig | wietrznie |
der Nebel | mgła | neblig | mgliście |
die Wolke | mrak | wolkig | pochmurno |
Zaimek nieokreślony es
W konwersacjach o pogodzie bardzo przydaje się znajomość konstrukcji z zaimkiem nieokreślonym es.
Jak już wspominaliśmy, w niemieckim zdaniu (wyłączając tryb rozkazujący) zawsze musi pojawić się podmiot.
Jeśli wykonawcą czynności jest bliżej nieokreślony człowiek czy grupa ludzi, możemy posłużyć się bezosobową konstrukcją z użyciem zaimka man, która pojawiła się już w poprzedniej lekcji.
Wie macht man das?Jak to się robi?
W pozostałych wypadkach użyjemy zaimka es.
konstrukcje z es
Zaimek nieokreślony występuje w znanej ci już konstrukcji es gibt.
Es gibt noch Schneeschauer.Pojawią się jeszcze przelotne opady śniegu.
Überall gibt es jede Menge Schnee.Wszędzie jest mnóstwo śniegu.
Użyjemy go również, wyrażając różnego rodzaju stany i uczucia.
Wie geht es dir?Jak się masz?
Es freut mich.Miło mi.
Schmeckt es dir?Smakuje ci?
Bez es nie obędziemy się też, mówiąc o czasie.
Es ist 5 Uhr.Jest 5.
Es ist schon spät.Już późno.
Es war im Winter.To było zimą.
Nie sposób nie wspomnieć wreszcie o tzw. czasownikach bezosobowych, które nie odnoszą się do żadnego konkretnego wykonawcy czynności. Mają one zastosowanie głównie w opisach pogody.
Es regnet.Pada.
Es hat geschneit.Padał śnieg.
Machen – czasownik uniwersalny
Jeżeli nie możesz sobie przypomnieć jakiegoś czasownika, może uratować Cię czasownik machen.
Omówiliśmy już jego połączenia z różnymi przedrostkami.
Przypomnij sobie Czasownik machen w lekcji 9.
Możemy go również z powodzeniem łączyć z przymiotnikami.
sauber machenwyczyścić
klein machenpokroić
kaputt machenzniszczyć
Możesz spotkać się również z wariantami zapisywanymi łącznie, w większości przypadków mają one znacznie przenośne.
kleinmachenrozmienić pieniądze, roztrwonić majątek
sich kaputtmachenwykończyć się fizycznie itp.
Zeszły i przyszły
Chcesz opowiedzieć po niemiecku o tym, co robiłeś w zeszłym tygodniu, albo umówić się ze znajomymi na przyszły weekend?
Możesz użyć biernika lub konstrukcji z przyimkiem. Zwróć uwagę na przypadek i przyimek, który łączy się z danym rzeczownikiem.
biernik | z przyimkiem | |
nächsten/letzten | am nächsten/letzten | Montag |
nächstes/letztes | am nächsten/letzten | Wochenende |
nächste/letzte | in der nächsten/letzten | Woche |
nächsten/letzten | im nächsten/letzten | Januar |
nächsten/letzten | im nächsten/letzten | Sommer |
nächstes/letztes | im nächsten/letzten | Jahr |