Grammatik

Zaimek wer Zaimek wer (kto) odmienia się bardzo podobnie jak rodzajnik określony – jedyną różnicą jest końcówką dopełniacza.
Nom. wer kto
Gen. wessen
Dat. wem komu
Akk. wen kogo
Forma dopełniacza – wessen – odpowiada polskiemu zaimkowi czyj. Wer ist die Studentin da?Kim jest tamta studentka? Wem gefällt dieser Film?Komu podoba się ten film? Auf wen freust du dich?Na kogo czekasz? Po formie wessen (czyj) użyjemy rzeczownika bez rodzajnika. Wessen Projekt ist das?Czyj to projekt? Wessen Teekanne ist das?Czyj to czajnik?
Pytania i odpowiedzi z przyimkami Wiele czasowników łączy się z przyimkami.
warten auf czekać na sprechen mit rozmawiać z
sich freuen auf cieszyć się na sich interessieren für interesować się (czymś)
sich erinnern an pamiętać o sprechen von mówić o
fragen nach pytać o bitten um prosić o
denken an myśleć o teilnehmen an uczestniczyć w
Wskazówka: wykaz czasowników wraz z łączącymi się z nimi przyimkami znajdziesz na końcu podręcznika. Pamiętaj, że nie wszystkie niemieckie czasowniki łączą się z tym samym przyimkiem/przypadkiem co ich polskie odpowiedniki. Für wen interessiert sie sich?Kim ona się interesuje? Was habe ich vergessen?O czym zapomniałem? Ich muss den Text ins Englische übersetzten.Muszę przetłumaczyć ten tekst na angielski. Für wen hältst du dich?Za kogo ty się uważasz? Budując zdanie warto zastanowić się: 1. Z jakim przyimkiem łączy się dany czasownik? 2. Przy pytaniach: czy pytamy o osobę z kim, o kim, czy o rzecz z czym, o czym. O kim?, Do kogo?, Na kogo? Jeżeli pytamy o osobę, używamy zaimka wer (kto) i jego form. Pamiętajmy, że przypadek (tj. formę zaimka) określa przyimek. Von wem hast du gesprochen?O kim mówiłeś? Auf wen wartest du?Na kogo czekasz? Nach wem hat sie gefragt?O kogo pytała? O czym?, Do czego?, Na co? Jeżeli pytamy o rzeczy, według wzoru tworzymy zupełnie nową formę.
przedrostek wo(r) + przyimek
Jeśli przyimek rozpoczyna się na samogłoskę, po zaimku wstawimy -r- (np. worauf, woran). Wovon hast du gesprochen?O czym mówiłeś? Worauf wartest du?Na co czekasz? Wonach hat sie gefragt?O co pytała? Woran denkst du?O czym myślisz? Wofür interessieren Sie sich?Czym się pan(i) interesuje? O tym., Do tego., Na to. W podobny sposób odpowiadamy na pytania Wovon? i Worauf?. W tej sytuacji przyimek w języku niemieckim łączy się z przedrostkiem, czyli przyjmuje postać da(r).
przedrostek da(r) + przyimek
Ich habe davon gesprochen.Mówiłem o tym. Ich habe darauf gewartet.Czekałem na to. Sie hat danach gefragt.Pytała o to. Ich denke daran.Myślę o tym. Ich interessiere mich dafür.Interesuję się tym. W miejscu wo i da w takich konstrukcjach może zastąpić zaimek was, ewent. das. Womit oznacza z czym – damit z tym, worin w czym – darin w tym i tak dalej.
Rzeczowniki typu der Kollege W języku niemieckim istnieje grupa rzeczowników, które odmieniają się według wzoru określanego jako n-Deklination. Choć nie ma ich wiele, część z nich należy do podstawowego zasobu słownictwa (niektóre z nich pojawiły się już w poprzednich lekcjach), dlatego już teraz krótko omówimy ich odmianę. der Kunde; der Nachbar; der Herr; der Mensch; der Fotograf Do tej kategorii należą rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na: -e (niektóre nazwy osób, reprezentantów narodowości, zwierząt) der Kollege; der Franzose; der Affe; der Hase -and, -ant, -ent der Doktorand; der Praktikant; der Student -oge, -at der Psychologe; der Automat -ist der Journalist; der Tourist odmiana Ich odmiana jest bardzo prosta - we wszystkich przypadkach (z wyjątkiem mianownika liczby pojedynczej) będą one miały końcówkę -n/-en. O tym, czy mamy do czynienia z formą liczby pojedynczej, czy mnogiej informuje nas rodzajnik. Buchstabieren Sie bitte den Namen des Kollegen.Proszę przeliterować imię kolegi. Buchstabieren Sie bitte die Namen der Kollegen.Proszę przeliterować imiona kolegów. rzeczowniki typu der Name W podobny sposób odmienia się kilka innych popularnych rzeczowników, m.in.: der Name; der Gedanke; der Buchstabe; das Herz W dopełniaczu liczby pojedynczej przyjmują one końcówkę -ns. des Namens; der Gedankens; des Buchstabens; des Herzens