Gramática

Czas teraźniejszy czasowników II i III koniugacji Jak już wiesz, w języku portugalskim czasowniki regularne dzielimy na trzy grupy koniugacyjne. W poprzedniej lekcji omówiliśmy czasowniki należące do I koniugacji. W przypadku czasowników II oraz III koniugacji odcinamy końcówkę er oraz ir i dodajemy odpowiednie końcówki zgodnie ze wzorem.
-ar -er -ir
falar comer abrir
eu falo como abro
tu falas comes abres
ele/ela/vocêfala come abre
o senhor/a senhora
nós falamos comemos abrimos
vós falais comeis abris
eles/elas/vocês
os senhoresfalam comem abrem
as senhoras
Zwróć uwagę, że te dwie grupy koniugacyjne różnią się od siebie tylko w 1. oraz w 2. os. lm. Tę 2. os. lm. po raz kolejny wprowadzamy, ale nie ma potrzeby poświęcać jej zbytniej uwagi. Estudas ou trabalhas?Studiujesz czy pracujesz? Bebe cerveja?Pije piwo? Tomo o pequeno-almoço num café.Zamawiam śniadanie w kawiarni. Eles não percebem.Oni nie rozumieją. Abrimos a garrafa?Otworzymy butelkę? Falamos espanhol.Mówimy po hiszpańsku.
Czasownik conhecer W przypadku niektórych czasowników II koniugacji dochodzi do zmian ortograficznych w celu zachowania wymowy, np. w czasowniku conhecer spółgłoska c w 1. os. lp. zmienia się w ç, ponieważ po tej spółgłosce następuje o:
CONHECER (znać)
eu conheço nós conhecemos
tu conheces vós conheceis
ele/ela eles/elas
você conhece vocês conhecem
o/a senhor/a os/as senhores/as
Conhece o Pedro?Zna Pedro? Conheces algum português?Znasz jakiegoś Portugalczyka? Conheço uma portuguesa.Znam jedną Portugalkę.
Czasownik fazer Czasownik fazer znaczy robić i odmienia się nieregularnie w 1. oraz 3. os. lp., ale w przypadku pozostałych osób przyjmuje formy regularne i odmienia się jak czasowniki II koniugacji.
FAZER (robić)
eu faço nós fazemos
tu fazes vós fazeis
ele/ela eles/elas
você faz vocês fazem
o/a senhor/a os/as senhores/as
O que fazes aos fins de semana?Co robisz w weekendy? Faço os TPC.Robię zadania.

Skrót TPC powszechnie wykorzystujemy, aby oznaczyć trabalho para casa, czyli zadanie domowe. Wypowiadamy to jako tˈepˈesˈe, w liczbie mnogiej jako tˈepˈesˈeʃ.

Czasownik saber Czasownik saber tłumaczymy jako wiedzieć lub umieć. Posiada on formę nieregularną tylko w 1. os. lp.
SABER (umieć, wiedzieć)
eu sei nós sabemos
tu sabes vós sabeis
ele/ela eles/elas
você sabe vocês sabem
o/a senhor/a os/as senhores/as
umieć Sabes tocar guitarra?Umiesz grać na gitarze? Sei tocar um pouco. E tu?Trochę umiem grać. A ty? wiedzieć Sabes onde fica a praia?Wiesz, gdzie jest plaża? Não sei.Nie wiem.
Czasownik ficar Czasownik ficar odmienia się tak samo jak czasownik falar i posiada kilka znaczeń, ale my póki co poznamy dwa: znajdować się Fica perto da praia.Znajduje się blisko plaży. Onde fica a casa da tua amiga?Gdzie znajduje się dom twojej koleżanki/przyjaciółki? zostać Ficamos na casa dum amigo.Zostaniemy u kolegi/przyjaciela. Fico em casa.Zostanę w domu.

Zwróć uwagę na konstrukcję na casa dum amigo = u kolegi. W języku polskim używamy przyimka u, natomiast w języku portugalskim musimy sprecyzować, czy chodzi nam o jego dom czy na przykład o biuro, itp.

Czasownik costumar Czasownik costumar oznacza mieć coś w zwyczaju lub coś robić zazwyczaj. Łączymy go z bezokolicznikiem czasownika głównego. O que é que costumas fazer à tarde?Co zazwyczaj robisz po południu? Costumo correr.Zazwyczaj biegam. Costumamos jantar em casa.Zwykle jem kolację w domu.
Zaimek algum i alguma
lp. lm.
algum alguns
alguma algumas
Zaimek algum, alguma w liczbie mnogiej ma formy alguns oraz algumas i oznacza niektóry, jakiś: Conheces algum brasileiro?Znasz jakiegoś Brazylijczyka? Está aqui alguma menina?Jest tutaj jakaś panna? Visitamos alguns lugares interessantes.Zwiedzamy jakieś ciekawe miasta. Já conheces algumas portuguesas?Znasz już jakieś Portugalki?