Lição 4 – A família do Marco
Gramática
Zaimki i przysłówki pytające
Dzielimy na dwie grupy:
*zaimki, które zmieniają swoją formę w zależności od rzeczownika:
Qual, Quais + czasownik/przyimek
Wyraża wybór z całości i na język polski tłumaczymy go jako jaki?, który? Jeżeli znajduje się przed rzeczownikiem w liczbie mnogiej, to ma formę quais.
Qual é o teu número?Jaki jest twój numer telefonu?
Qual é a sua profissão?Jaki jest pani zawód?
Quais são os teus hobbies?Jakie są twoje zainteresowania?
Qual deles é o teu amigo?Który z nich to twój kolega/przyjaciel
Quanto/-a/-os/-as + rzeczownik/czasownik
Za pomocą tego zaimka możemy zapytać o ilość. Na język polski tłumaczymy go jako ile? Jeśli znajduje się przed rzeczownikiem, to zgadza się z jego liczbą i rodzajem.
Quantos filhos tem?Ile ma dzieci?
Quantas irmãs tens?Ile masz sióstr?
Quanto é?Ile to jest?
*zaimki, które nie zmieniają swojej formy, tzw. nieodmienne:
O que + czasownik
W konstrukcji z czasownikiem tłumaczymy go jako co?
O que estudas?Co studiujesz?
Que + rzeczownik
W konstrukcji z rzeczownikiem tłumaczymy go jako jaki?
Que línguas falas?W jakich językach mówisz?
Quem + czasownik
Ten zaimek wykorzystujemy też, jeżeli pytamy o osobę i wówczas tłumaczymy go jako kto?
Quem é? - É o Miguel.Kto to jest? - To jest Miguel.
De quem é o gato?Czyj jest ten kot?
Como + czasownik
Na język polski tłumaczymy go też jako jak?, jaki?
Como estás?Jak się masz?
Como é a tua namorada? - É simpática.Jaka jest twoja dziewczyna? - Jest sympatyczna.
Quando + czasownik
kiedy?
Quando costumas jantar?Kiedy jesz kolację?
Quando é que estudas?Kiedy się uczysz?
Onde + czasownik
gdzie?
Onde está o teu pai?Gdzie jest twój ojciec?
Onde trabalhas?Gdzie pracujesz?
De onde + czasownik
skąd?
De onde és?Skąd pochodzisz?
De onde é a Teresa?Skąd pochodzi Teresa?
Różnica między “qual” a “como”
Oba zaimki tłumaczymy na język polski jako jaki, jednak używamy ich w zależności od kontekstu. Zaimek qual wyraża jakiś wybór, a zaimek como wykorzystujemy przy opisie wyglądu fizycznego, charakteru i cech.
Zaimka pytającego qual możemy użyć np. przy pytaniu o numer telefonu.
Qual é o teu número de telefone? - O meu número de telefone é 986 734 200.Jaki jest twój numer telefonu? - Mój numer telefonu to 986 734 200.
Jeśli chcielibyśmy zadać to pytanie za pomocą zaimka como, to zapytalibyśmy się o cechę wspomnianego numeru telefonu, czyli w tym przypadku pytanie to nie miałoby sensu.
Como é o teu número de telefone? - É muito curto.Jaki jest twój numer telefonu? - Jest zbyt krótki.
Poniżej podajemy kolejne przykłady:
Qual é a tua aula preferida?Która lekcja jest twoją ulubioną?
- A aula de português com o professor Eduardo.Lekcja języka portugalskiego z profesorem Eduardo.
Como é a tua aula preferida?Jaka jest twoja ulubiona lekcja?
- É muito divertida.Jest bardzo zabawna.
Qual é o teu professor preferido?Który profesor jest twoim ulubionym?
- É o Eduardo.Jest to Eduardo.
Como é o teu professor preferido?Jaki jest twój ulubiony profesor?
- É simpático.Jest sympatyczny.
Qual é o seu nome?Jak ma na imię?
- O seu nome é Teresa.Jej imię to Teresa.
Como é o seu nome?Jakie jest jej imię?
- O seu nome é bonito.Jej imię jest ładne.
Zaimek pytający qual posiada również liczbę mnogą quais, natomiast como jest zaimkiem nieodmiennym.
Quais são os teus hobbies?Jakie są twoje zainteresowania?
- Gosto de correr e tocar guitarra.Lubię biegać i grać na gitarze.
Como são os teus pais?Jacy są twoi rodzice?
- São simpáticos.Są sympatyczni.
Czasownik ter
Czasownik ter jest nieregularny i oznacza mieć.
TER (mieć) |
eu | tenho | nós | temos |
tu | tens | vós | tendes |
ele/ela | | eles/elas | |
você | tem | vocês | têm |
o/a senhor/a | | os/as senhores/as | |
Tenho dois irmãos.Mam dwoje rodzeństwa/dwóch braci.
Tens algum livro em português?Masz jakąś książkę napisaną po portugalsku?
Tem cinco anos.Ma pięć lat.
Przy pomocy czasownika ter możemy zapytać się o wiek. Wykorzystamy zaimek pytający quanto - ile, który musi być zgodny z rzeczownikiem, z jakim się łączy, czyli w tym przypadku z anos, dlatego przybiera formę quantos.
Quantos anos tens?Ile masz lat?
Quantos anos tem a tua irmã?Ile lat ma twoja siostra?
Konstrukcja ter + de/que + bezokolicznik
!!Spojení slovesa ter a spojky que nebo předložky de spolu s infinitivem znamená muset. Postupujeme tak, že vyčasujeme sloveso ter podle požadované osoby, přidáme de nebo que a připojíme infinitiv.
Tens que/de comer alguma coisa.Musisz coś jeść.
Temos que/de estudar.Musimy studiować.
Tenho que/de trabalhar.Muszę pracować.
Liczebniki główne 11-100
11 onze | 20 vinte | 65 sessenta e cinco |
12 doze | 21 vinte e um | 70 setenta |
13 treze | 30 trinta | 76 setenta e seis |
14 catorze | 32 trinta e dois | 80 oitenta |
15 quinze | 40 quarenta | 87 oitenta e sete |
16 dezasseis | 43 quarenta e três | 90 noventa |
17 dezassete | 50 cinquenta | 98 noventa e oito |
18 dezoito | 54 cinquenta e quatro | 99 noventa e nove |
19 dezanove | 60 sessenta | 100 cem, um cento |
Cento przed rzeczownikiem skracamy do formy cem.
cem casas100 domów
cento e vinte120
cento e noventa e nove199
W języku portugalskim spójnik e występuje między jednościami a dziesiątkami oraz między dziesiątkami a setkami.
cinquenta e dois52
quarenta e oito48
cento e vinte120
cento e nove109
cento e quarenta e dois142