Kommunikasjon

Przymiotnik egen Przymiotnik egen - własny często pojawia się w połączeniu z zaimkami posesywnymi. Jego formy są następujące:
rodzaj męski i żeński rodzaj nijaki liczba mnoga
egen eget egne
min egen bilmój własny samochód min egen leilighetmoje własne mieszkanie mitt eget husmój własny dom mine egne barnmoje własne dzieci
Zaimek bezosobowy man Nie chcesz wyrazić się konkretnie? Wystarczy, że przyswoisz sobie zaimek bezosobowy man. Używamy go wszędzie tam, gdzie nie chcemy wyrazić podmiotu. W języku polskim są to np. zdania z zaimkiem zwrotnym się lub wyrazem człowiek. Man sier at norske barn er født med ski på beina.Mówi się, że norweskie dzieci rodzą się z nartami na nogach. Man kan aldri vite.Człowiek nigdy nie wie. Hva kan man gjøre?Co można zrobić? Man bør spise grønnsaker.Człowiek powinien jeść warzywa. Hva kan man se i Oslo?Co można zobaczyć w Oslo?
Miesiące
1. januar jɑnʉˈɑːr styczeń
2. februar febrʉˈɑːr luty
3. mars mɑʂ marzec
4. april ɑˈpriːl kwiecień
5. mai mɑi maj
6. juni ˈjʉːni czerwiec
7. juli ˈjʉːli lipiec
8. august æʉˈgʉst sierpień
9. september sepˈtembər wrzesień
10. oktober okˈtuːbər październik
11. november nuˈvembər listopad
12. desember deˈsembər grudzień
W połączeniu z nazwami miesięcy używamy przyimka i. Jeg er født i juni.Urodziłem się w czerwcu. Vi vil reise til Norge i juli.W lipcu chcemy jechać do Norwegii. Jeśli podajemy konkretną datę (dzień miesiąca), przyimek pomijamy. Norge fikk sin egen grunnlov 17. mai 1814.Norwegia przyjęła własną konstytucję 17. maja 1814. De kom 3. juni.Przyszli 3. czerwca.
Wyrażanie lat W tej lekcji pierwszy raz pojawiła się data roczna. Zapis nie sprawi Ci problemu, wymowa jest nieco trudniejsza. Pamiętny rok 1814 czytamy następująco: 1814 - attenfjorten W języku norweskim roku zazwyczaj nie czytamy jak zwykłej liczby, wymowa ulega uproszczeniu - rok 1814 czytamy więc jako 18 - 14. Porównaj: 1814 - attenfjorten rok 1814 - (ett) tusen åtte hundre og fjorten liczba Lata 2000-2009 wymawiamy jak zwykłe liczby. 2005 - totusenogfem W przypadku lat po 2010 roku, spotykamy się z dwoma sposobami czytania. Oba są dopuszczalne. 2018 - totusenogatten/tjueatten
Data Miesiąc w dacie możemy wyrazić za pomocą wyrazu (mai) lub cyfry (5). Jeśli miesiąc wyrażony jest wyrazem, w języku mówionym zwykle stawiamy przed nim rodzajnik określony den. Nie jest to jednak warunek. 17. mai 1814 - (den) syttende mai attenfjorten Natomiast jeśli miesiąc wyrażony jest cyfrą, rodzajnika określonego den nie używamy. 17.5.1814 - syttende i femte attenfjorten
Prefiks kjempe- Dotychczas spotkaliśmy się z dwoma przymiotnikami, które zaczynają się od kjempe-: kjempegod i kjempesulten. Prefiks (przedrostek) ten jest typowy dla języka mówionego i używa się go wszędzie tam, gdzie chcemy podkreślić jakąś właściwość. Na język polski często tłumaczymy go za pomocą przysłówków bardzo czy strasznie. Frokosten var kjempegod.Śniadanie było bardzo dobre. Jeg er kjempesulten.Jestem bardzo głodny. Huset er kjempestort.Ten dom jest strasznie duży.
Jedzenie W tekście być może zaskoczyła Cię informacja, że Norwegom na obiad wystarczy kanapka. Norweskie nawyki żywieniowie nieznacznie różnią się od naszych.
06:00-09:00 11:00-13:00 16:00-18:00 20:00-22:00
frokost lunsj middag kveldsmat
Frokost Norwegowie zaczynają dzień od śniadania frokost ˈfruːkost, na które często jada się chleb z serem lub szynką, ewentualnie chlem z dżemem. Popularna jest kawa (Norwegowie bardzo lubią zwykłą filtrowaną czarną kawę), herbata, mleko i sok. Hva spiser du til frokost?Co jesz na śniadanie? Lunsj Norweski obiad to stosunkowo lekkie danie - chleb z masłem i szynką lub krewetkami czy łososiem. Bardzo popularne jest przygotowywanie w domu matpakke, czyli paczki z jedzeniem. Matpakke nosi się do pracy i szkoły. Middag Nie daj się zwieść pozorom. Chociaż middag ˈmidːɑːg dosłownie oznacza południe, to za pomocą tego słowa określamy danie podawane między 16:00-18:00. Jest to najważniejszy posiłek dnia. Tradycyjny middag składa się z ryby lub mięsa z ziemniakami i warzywami. W ostatnich latach na popularności zyskuje kuchnia zagraniczna. Z pewną przesadą można powiedzieć, że kurczak tandoori stał się nowym daniem narodowym. W sobotę Norwegowie zwykle zamawiają pizzę. Kveldsmat Kveldsmat ˈkvelsmɑːt to ostatni posiłek dnia. Norwegowie na kolację spożywają chrupkie pieczywo, płatki z jogurtem lub owsiankę.