Leksjon 19 – På vei mot nord
Kommunikasjon
Begge to czy begge deler?
W tekście na początku rozdziału pierwszy raz spotkaliśmy się ze słowem begge (oba, obie). Przyjrzyjmy się im bliżej.
Begge to
Begge to lub tylko begge używamy, gdu mówimy o dwóch osobach lub konkretnych przedmiotach.
Hvem liker du best, Kari eller Ola? Jeg liker begge to/begge.
Vil du ha denne kaken eller denne kaken? Jeg vil ha begge to/begge.
Begge deler
Begge deler odnosi się do czegoś bardziej ogólnego (często są to rzeczowniki w formie nieokreślonej, rzeczowniki niepoliczalne i czasowniki).
Liker du te eller kaffe? Jeg liker begge deler.
Vil du ha melk eller sukker i kaffen? Begge deler, takk.
Vil du skrive eller lese? Begge deler.
Begge deler nie możemy więc użyć, gdy mówimy o czymś konkretnym i specyficznym. Porównaj następujące zdania:
Liker du jakke eller genser best? Jeg liker begge deler.
Liker du jakken eller genseren best? Jeg liker begge to.
Begge
Begge może się też łączyć z rzeczownikiem, który zwykle występuje w formie określonej.
Begge studentene skal lese i helgen.
Jeg likte begge filmene.
Hav czy sjø?
Granica między tymi dwoma pojęciami, oznaczającymi powierzchnię wody jest niejasna. Do pewnego stopnia moglibyśmy się kierować tym, czy woda jest słona czy słodka. Za pomocą wyrazu hav zwykle oznaczamy powierzchnie wód słonych - oceanów, mórz, ale też np. Dødehavet (Morze Martwe), które w rzeczywistości jest jeziorem. Sjø pojawia się natomiast w nazwach powierzchni słodkowodnych. Ten uzus nie znajduje jednak zastosowania w nazwie Nordsjøen (Morze Północne).
Sami Norwegowie mają czasem problem z rozróżnieniem tych wyrazów. Dlatego niektórzy kierują się zasadą: jeśli jeszcze widzisz w dali ląd, użyj sjø, jeśli morze jest wszędzie w zasięgu wzroku, użyj hav.