Kommunikasjon
Porównywanie i przyrównywanie
a)PORÓWNYWANIE
ENN
Jeśli porównujemy dwa fakty, używamy spójnika enn (niż).
Jan er høyere enn du/deg.Jan jest wyższy niż ty.
Per er eldre enn Jan.Per jest starszy niż Jan.
Jan er to år eldre enn Per.Jan jest dwa lata starszy niż Per.
ENDA ... ENN
Jan er enda høyere enn Olav.Jan jest jeszcze wyższy niż Olav.
Per er enda eldre enn Bjørn.Per jest jeszcze starszy niż Bjørn.
MYE ... ENN
Jan er mye høyere enn jeg trodde.Jan jest dużo wyższy, niż myślałam.
Per er mye eldre enn du tror.Per jest dużo starszy, niż myślisz.
Enn nie można używać w zdaniach, w których przymiotnik jest w stopniu najwyższym. Porównaj:
Jeg er eldre enn du/deg.Jestem starszy niż ty.
Jeg er eldst/den eldste av alle.Jestem z wszystkich najstarszy.
b)PRZYRÓWNYWANIE
SOM
W przyrównaniach używamy som (jak).
Han er høy som jeg/meg.Jest wysoki jak ja.
LIKE ... SOM
Han er like høy som jeg/meg.Jest tak samo wysoki jak ja.
Hun er like gammel som mannen sin.Ma tyle samo lat co jej mąż.
IKKE SÅ ... SOM
Han er ikke så høy som jeg/meg.Nie jest tak wysoki jak ja.
Jostein Gaarder er ikke så berømt som Henrik Ibsen.Jostein Gaarder nie jest tak sławny jak Henrik Ibsen.
ALLER
Denne maten er aller best.To jedzenie jest absolutnie najlepsze.
Zwróć uwagę, że jeśli po enn i som następuje zaimek, może on wystąpić nie tylko w formie podstawowej (jeg, du, han, hun itd.), ale też dopełnieniowej (meg, deg, ham, henne itd.).
Synes, tro, tenke, mene
Czasowniki synes, tro, tenke i mene na język polski tłumaczymy jako myśleć. Mają jednak różne zastosowanie.
Synes i mene używamy w sytuacjach. kiedy wyrażamy swój subiektywny pogląd, przekonanie.
Jeg synes at filmen var god.Myślę, że ten film był dobry. widziałem go
Vi synes hun er vakker.Myślimy, że jest piękna. osobisty pogląd
Hva mener du om dette?Co o tym myślisz? w oparciu o doświadczenie
Tro używamy natomiast w przypuszczeniach.
Jeg tror det blir regn.Myślę, że będzie padać. tak zakładam
Han tror at Oslo er større enn Bergen.Myśli, że Oslo jest większe niż Bergen.
Tenke używamy w znaczeniu mieć na myśli.
Jeg tenker på deg.Myślę o tobie.
Czasownik tenke ma też postać zwrotną tenke seg, która oznacza wyobrazić sobie.
Kan du tenke deg å reise med oss til Norge?Potrafisz sobie wyobrazić, że pojedziesz z nami do Norwegii?
Gå lub dra?
UWAGA! Choć brzmi to trochę paradoksalnie, nie używaj czasownika dra w połączeniu ze środkami transportu, np. dra bussen/toget itd. Poprawne formy to ta bussen/toget (jechać autobusem/pociągiem) lub reise med buss/tog (podróżować autobusem/pociągiem).
Hvilken
Zaimek pytający hvilken (który) zmienia swoją formę w zależności od rodzaju i liczby rzeczownika, z którym się łączy.
rodzaj męski i żeński | rodzaj nijaki | liczba mnoga |
hvilken | hvilket | hvilke |
Zwróć uwagę, że rzeczownik jest zawsze w formie nieokreślonej.
Hvilken leilighet vil du kjøpe?Które mieszkanie chcesz kupić?
Hvilket hus bor du i?W którym domu mieszkasz?
Hvilke dager går du på norskkurs?W które dni chodzisz na kurs języka norweskiego?
Kolory
en farge ˈfɑrge | kolor |
blå bloː | niebieski |
rød røː | czerwony |
grønn grøn | zielony |
gul gʉːl | żółty |
hvit viːt | biały |
svart svɑʈ | czarny |
grå groː | szary |
brun brʉːn | brązowy |
oransje uˈrɑnʃe | pomarańczowy |
rosa ˈruːsɑ | różowy |
lilla ˈlilːɑ | fioletowy |
turkis tʉrˈkiːs | turkusowy |
Jeśli chcemy wskazać na odcień, albo używamy prefiksu lyse- ˈlʏːse, albo mørke- ˈmørke.
lyseblå, lyserød, lysegrønn...jasnoniebieski, jasnoczerwony, jasnozielony
mørkeblå, mørkerød, mørkegrønn...ciemnoniebieski, ciemnoczerwony, ciemnozielony