
Svalbard er verdens nordligste bebodde område. Svalbard består av flere øyer. Historisk var hvalfangst viktig på øyene, men i dag står forskning og turisme i sentrum. Det er flere ting som kan virke noe merkelig for besøkende:
Svalbard to wysunięte najdalej na północ zamieszkane miejsce na świecie. Svalbard składa się z kilku wysp. Z historycznego punktu widzenia na wyspach ważny był połów wielorybów, dziś jednak pierwsze miejsce zajmują badania i turystyka. Niektóre rzeczy podróżującym mogą wydawać się szczególne:
►
Det er flere isbjørner enn folk på Svalbard. Isbjørnene er aldri langt unna. Derfor må du ha med deg våpen til beskyttelse mot isbjørn når du befinner deg utenfor bygdene.
Na Svalbardzie jest więcej niedźwiedzi polarnych niż ludzi. Niedźwiedzie polarne nigdy nie są daleko. Dlatego musisz nosić przy sobie broń, jeśli znajdujesz się poza osadami.
►
Ikke sjelden kan du se hvaler som svømmer i fjorden.
Nie ma nic niezwykłego w widoku pływających we fiordzie wielorybów.
►
Katter er ikke tillatt på Svalbard, først og fremst for å verne fugler.
Koty nie są na Svalbardzie akceptowane, przede wszystkim ze względu na ochronę ptactwa.
►
Det er en myte at det er forbudt å dø på Svalbard. Permafrosten gjør at de døde rett og slett ikke råtner. I tillegg presser permafrosten de døde opp igjen. Derfor begraver man ikke folk her.
Istnieje mit, że na Svalbardzie jest zabronione umieranie. Wieczna zmarzlina powoduje, że martwe ciała się nie rozkładają. Ponadto trwale zamarznięta gleba wypycha zmarłych nad ziemię. Z tego powodu nie można tu grzebać zmarłych.
►
Det er vanlig å ta av seg skoene når du er på besøk hjemme hos noen, og når du går inn i hoteller, butikker og kontorer.
Jeśli jesteś u kogoś w gościach lub wchodzisz do hotelu, sklepu czy urzędu, normalną rzeczą jest zdjęcie butów.
►
I Longyearbyen finnes det egne veier for snøscootere.
W stolicy są wyznaczone osobne drogi dla skuterów śnieżnych.
►
Om sommeren står sola høyt på himmelen 24 timer i døgnet. Om vinteren er det mørkt på Svalbard i fire måneder. I to og en halv av disse månedene er det helt mørkt. Det er ingen forskjell på dag og natt. På klare dager kan man se nordlyset.
W lecie przez całą dobę słońce znajduje się wysoko na niebie. W zimie przez cztery miesiące jest ciemno, z czego dwa i pół miesiąca jest zupełnie ciemno. Nie ma żadnej różnicy między dniem i nocą. W trakcie jasnych dni można zobaczyć zorzę polarną.
Przeczytaj tekst. Co jest zabronione na Svalbardzie?
På flyplassen
Anna og Lars er på flyplassen i Longyearbyen. Det å fly fra Oslo til Svalbard tok tre timer.
Anna i Lars są na lotnisku w Longyearbyen. Lot z Oslo na Svalbard trwa trzy godziny.
Kvinne:
Kan jeg få se passet ditt?
Kobieta: Mogę zobaczyć pani paszport?
Anna:
Ja, her er det, vær så god!
Anna: Tak, tu jest, proszę!
Kvinne:
Takk, alt i orden. Hvor lenge skal du være her?
Kobieta: Dziękuję, wszystko w porządku. Jak długo planuje tu pani zostać?
Anna:
Bare en uke. Jeg flyr til Tromsø neste fredag.
Anna: Tylko jeden tydzień. Lecę do Tromsø w przyszły piątek.
Kvinne:
Husk å leie våpen. Du skal ha våpen med deg om du skal ferdes utenfor Longyearbyen.
Kobieta: Proszę nie zapomnieć o wynajęciu broni. Musi ją pani mieć przy sobie, jeśli będzie się pani poruszać poza Longyearbyen.
Anna:
Er det virkelig nødvendig?
Anna: Naprawdę jest to konieczne?
Kvinne:
Det å ferdes utenfor Longyearbyen uten våpen er etter min mening galskap.
Kobieta: Poruszanie się poza Longyearbyen bez broni jest według mnie szaleństwem.
Anna:
Jeg begynner å bli redd.
Anna: Zaczynam się bać.
Kvinne:
Hva skal du gjøre på Svalbard?
Kobieta: Co planuje pani robić na Svalbardzie?
Anna:
Jeg vil se Longyearbyen og Pyramiden.
Anna: Chciałabym zobaczyć Longyearbyen i osadę Pyramiden.
Kvinne:
Da trenger du ikke være redd. Isbjørner holder seg vanligvis unna bosettinger. Vær forsiktig uansett. Ha et godt opphold!
Kobieta: W takim razie nie musi się pani bać. Niedźwiedzie polarne trzymają się poza osadami.
Anna og Lars er på Svalbard. De overnatter på hotell i Pyramiden, den russiske spøkelsesbyen.
Anna i Lars są na Svalbardzie. Nocują w hotelu.
Resepsjonist:
Hei! Hva kan jeg gjøre for dere?
Recepcjonistka: Dzień dobry! Co mogę dla państwa zrobić?
Lars:
Hei! Vi har bestilt et rom. Navnet mitt er Lars Olsen.
Lars: Dzień dobry. Mamy zarezerwowany pokój. Nazywam się Lars Olsen.
Resepsjonist:
Et øyeblikk. Ja, dere har rom 22. Her er nøkkelen.
Recepcjonistka: Chwileczkę. Tak, mają państwo numer 22. Tutaj jest klucz.
Lars:
Mange takk!
Lars: Dziękuję!
Resepsjonist:
Bare hyggelig! Føl dere som hjemme.
Recepcjonistka: Proszę. Proszę się tu czuć jak w domu.
De klarer ikke å sove på grunn av midnattssola.
Anna i Lars nie mogą zasnąć z powodu północnego słońca.
Anna:
Hva er klokka?
Anna: Która godzina?
Lars:
Det er midnatt.
Lars: Północ.
Anna:
...men det er fremdeles dagslys. Morsomt. Det er ingen forskjell på dag og natt.
Anna: ...ale ciągle jest jasno. Zabawne. Tutaj nie ma żadnej różnicy między dniem i nocą.
Lars:
Om sommeren er det mye lys i Norge. Spesielt her oppe på Svalbard. Om vinteren er det mye verre. Da er det mørkt i fire måneder.
Lars: W lecie w Norwegii jest bardzo jasno. Zwłaszcza na Svalbardzie. W zimie jest dużo gorzej. Wtedy przez cztery miesiące jest ciemno.
Anna:
Jeg liker meg her. Alt er så stille og rolig.
Anna: Podoba mi się tu. Wszystko jest tu takie spokojne.
Lars:
...som i hele Norge.
Lars: ...jak w całej Norwegii.
Anna:
Ja, jeg elsker dette landet.
Anna: Tak, kocham ten kraj.